Theo Thống kê của Trung tâm dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động TPHCM, nhu cầu tuyển dụng nhân lực ngành Du lịch tại TPHCM tăng qua các năm, cụ thể là tăng từ 1,21% (năm 2012) lên 5,50% (năm 2016), trong đó nhân lực trình độ qua đào tạo nghề được các doanh nghiệp ưu tiên tuyển chọn nhiều nhất. Cũng theo báo cáo của đơn vị trên thì khu vực TPHCM có tổng cộng 49 cơ sở đào tạo chuyên ngành Du lịch (bao gồm 16 trường Đại học, 10 trường Cao đẳng, 21 trường Trung cấp và 02 trường Trung học chuyên nghiệp), hằng năm cung cấp khoảng 12.000 người đã qua đào tạo nghiệp vụ cho thị trường lao động nhưng con số này chỉ đáp ứng được 60% nhu cầu tuyển dụng của ngành.
Những số liệu thống kê nêu trên đã khẳng định thực trạng khan hiếm nguồn lao động chuyên môn để cung cấp đủ cho nhu cầu tuyển dụng chung của các doanh nghiệp Du lịch và Lữ hành tại TPHCM – thành phố hiện có rất nhiều tiềm năng phát triển ngành nghề đặc biệt này. Có thể thấy ngành Du lịch và Khách sạn – Nhà hàng thuộc lĩnh vực dịch vụ nhiều tiềm năng phát triển tại nước ta khi nhận được nguồn vốn đầu tư khá lớn của nhiều doanh nghiệp nước ngoài. Với lợi thế là khu vực du lịch nhiều tiềm năng, được thiên nhiên ưu ái nguồn tài nguyên dồi dào cùng nền văn hóa mang đậm bản sắc riêng, Việt Nam nói chung và khu vực TPHCM nói riêng đang trở thành điểm đến lý tưởng của nhiều du khách quốc tế. Điều này tạo ra đòn bẩy cho nhóm ngành Du lịch và Khách sạn – Nhà hàng phát triển mạnh với nhiều cơ hội việc làm hấp dẫn. Ngoài ra, cũng theo Trung tâm dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động TPHCM, việc hội nhập Cộng đồng Kinh tế ASEAN giai đoạn 2017-2020, định hướng đến năm 2025, thì trung bình hằng năm ngành Du lịch tại TPHCM sẽ có khoảng 24.300 chỗ làm trống (căn cứ vào nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp trong năm 2017 cũng như ứng dụng các phương pháp phân tích dự báo như cầu nhân lực). Đây là tín hiệu rất khả quan dành cho các đơn vị đào tạo nhân lực Du lịch cũng như với chính những bạn mong muốn theo đuổi con đường nghề nghiệp đầy hấp dẫn này.
Vậy để theo học nhóm ngành Du lịch, các bạn trẻ nên có những tố chất gì? Đại diện trường Cao đẳng Hoa Sen (đối tác chiến lược của Trường Đại học Hoa Sen), đơn vị có nhiều năm kinh nghiệm trong đào tạo nhóm ngành Du lịch, Khách sạn – Nhà hàng, đã chia sẻ về những “điều kiện cần” mà sinh viên nên có khi theo học ngành này:
- Tính cách hòa nhã, cởi mở, thích giao tiếp;
- Ham học hỏi;
- Tinh thần phục vụ, sẵn sàng hỗ trợ người khác;
- Tự tin, năng động, thích khám phá những điều mới;
- Biết quản lý và sắp xếp công việc hợp lý;
- Thành thạo ngoại ngữ là điểm cộng lớn.
Song song đó, để thành công với nghề Du lịch, người học cần trang bị thêm những kiến thức xã hội liên quan đến các lĩnh vực như:
- Văn hóa, lịch sử;
- Địa lý vùng miền;
- Tâm lý khách hàng, đặc biệt là tâm lý du khách;
- Xử lý tình huống;
- Thuyết trình/diễn thuyết trước đám đông.
Ngoài ra, để có thể làm việc tại các đơn vị kinh doanh Du lịch – Lữ hành uy tín thì sinh viên cần theo học các khóa nghiệp vụ trong thời gian từ 1 đến 3 tháng tại các cơ sở giáo dục được Tổng cục Du lịch cấp phép đào tạo để hoàn thiện hồ sơ trình các Sở xem xét cấp thẻ hành nghề Hướng dẫn viên du lịch. Tại khu vực TPHCM, Trường Đại học Hoa Sen là một trong số ít những đơn vị đã được Tổng cục Du lịch cấp phép tổ chức đào tạo Nghiệp vụ Hướng dẫn du lịch ngắn hạn dành cho nhiều đối tượng khác nhau (sinh viên, người đi làm). Theo học chương trình này, ngoài việc được cung cấp những kiến thức cơ sở liên quan đến lịch sử, địa lý, văn hóa, du lịch Việt Nam; kiến thức ngành và nghiệp vụ du lịch do các giảng viên giàu kinh nghiệm trực tiếp đứng lớp, học viên còn được tham gia thực tập cuối khóa với thời lượng 56 tiết (tương đương 7 ngày) để hoàn thiện những kỹ năng cần thiết để trở thành hướng dẫn viên chuyên nghiệp. Kết thúc khóa học, học viên sẽ được cấp Chứng chỉ Nghiệp vụ hướng dẫn du lịch của Trường Đại học Hoa Sen đồng thời được nhà trường hướng dẫn và hỗ trợ xin cấp thẻ Hướng dẫn viên Du lịch.
Riêng đối với các đơn vị đào tạo ngành Du lịch thì để đảm bảo chất lượng đầu ra dành cho sinh viên cũng như giúp các em gia tăng cơ hội cạnh tranh nghề nghiệp, cần tiến hành:
- Đổi mới nội dung chương trình đào tạo, bám sát yêu cầu thực tiễn của doanh nghiệp;
- Giảm số giờ học lý thuyết, thay vào đó chú trọng khả năng thực hành cho sinh viên thông qua các chương trình thực tập, kiến tập, học việc tại các đơn vị doanh nghiệp liên kết;
- Tăng cường trau dồi thêm năng lực ngoại ngữ và kỹ năng tin học văn phòng cho sinh viên trong suốt thời gian đào tạo.
